Bu yazı Eğitimle Diriliş dergisinin Kasım 2023 tarihli 20. sayısından alınmıştır.
Kötü Çocuk Yoktur, Kötü Eğitim Vardır.
Çocuğun büyüklüğünü korumaya dair:
Çocuğunu zahmetsiz ve sıkıntısız büyütürsen, ilerde güçlük çeker.
Çocuğunu seviyorsan şımartma ve nazlı yetiştirme
Yanlışlarını düzelt, güzellikleri öv ve ödüllendir.
Karun kadar zengin olsan da çocuğuna bir zanaat öğret. Devran döner, yoksullaşır şehir şehir gezmek zorunda kalır. Zanaat sahibi çocuk parasız kalmaz, sahip olduğu marifetle ekmeğini kazanabilir. Keseler dolusu altın ve gümüş bir gün tükenir, zanaatkarın kesesi hep doludur.
Çocuğun geçimini sağla, rahat ve güvenli bir ortamda büyüt. Kimsenin elindekine göz dikmesin. Babasının düşünmediği çocuk hoyrat ellere düşer, baştan çıkar. Yüzünde tüy bitmeden yüzü kavuran ahlak yoksunu kötü bir ömür sürer. (Bostan/ Şeyh Sadi Şirazlı)
***
Sağlıklı gelişen bir merakın öldüreceği ve yok edeceği ilk şey cehalettir. Çocuklar meraklı varlıklardır. Meraklı olmak onları dinç bir zihne sahip kılar. Merak, devamlı olarak sormak, araştırmak, incelemek, acabaları zihninde tartmak anlamına geldiği için zihin devamlı faaliyet halindedir.
Çocuklarınızın yaratıcı ve üretken davranışlarını ödüllendirmezseniz bu davranışları zamanla körelir, gider. Ödüllendirme çocuklarda motivasyonu artırır, başarıyı devamlı kılar. Bu nedenle orijinal, düşünen ve farklı davranış sergileyen çocuklarımızı en azından sözle taltif etmeyi ihmal etmeyelim. İlgi ve uyarılmanın yetersiz olduğu bir evde yetişen çocuğun, zekası yetişip serpilemez ve zihinsel anlamda sağlıklı bir gelişme göstermez. Ev ortamında uyaranları bol bir ortam sunmamız, çocuklarımızı geleceğe hazırlar onların bilgi, beceri ve zihinsel aktivitelerini artırır.
Yoksul, ilgi görmeyen, bilinçsiz bir ailede büyüyen çocuk zeka bakımından sağlıklı olsa da okul dönemine gelince yaşıtlarından geri kalır. En azından öğrenmeye hazır olmaz. Aile olarak çocuğunuza gösterdiğiniz ilgi ve sevgi düzeyi zeka gelişimini etkiler. Aile içinden sürekli geçimsizlik ,sıkıntı, kavga ve benzeri problemlerden uzak kalmaya çalışın. Aksi takdirde çocuk bundan etkilenir, çoğu zaman içine kapanır. İletişim sorunları baş gösterir.
Zihin kas gibidir. Kullan yada kaybet. Fırsat olmadan zeka işe yaramaz. Deha, çalışma ve gayretin elbisesidir.
Kitap Okuyun, Kitap Okuyun!
Okuma beynin yetenek ve kapasitesini geliştirir. Okumayı alışkanlık haline getiren çocuğun beyin yapısı eleştiriye açık ve yetenekli olur. Çocuğunuza bol bol kitap okuyun, okutturun uyuturken masal veya hikaye okumayı alışkanlık haline getirin. Çocuğun akranlarının zihin yapısı, çocuğun zeka gelişimini etkiler. Konuştuğumuz mevzuların mahiyeti, yaptığımız espirilerin kalitesi…
Bilgi bir hazine ise, uygulamada bu hazineyi açan bir anahtardır.
Beyin açık havada temiz ve oksijenli alanda çok daha yüksek performansla çalışır. Rakamla ifade etmek gerekirse genel anlamda vücudun % 2’si kadar ağırlığı olan beyin, kana karışan oksijenin % 20’sinden fazlasını kullanır.
Hayal gücü gelişmeyen çocukların üretken düşünceye sahip olması, bir şeyler üretmesi, farklılık oluşturması zihinsel başarı sergilemesi mümkün değildir. (Çocuğum Nasıl Daha Zeki Olur / Süleyman Karacelil)
***
Disiplin: Davranışların kurallar ve toplum düzeni çerçevesinde şekillenmesidir.
Disiplin için on altın öğüt;
Sert ve rencide edici bir üslup kullanılmamalıdır. Dayak atmanın çocuğun kişilik ve psikolojik yapısı açısından da çok ciddi zararları vardır. En büyük dayanağı ebeveyninden gelen sevgi olan çocuk, dayak ile birlikte bu sevgiyi yitirdiğini düşünür. Anlık oluşan bu düşünce zamanla ebeveyn-çocuk ilişkisini ileri boyutta zedeler. Çocuk kendisine dayak atıldığı esnada kendisi ebeveynine karşı savunamaz. Bu da çocuğun özgüvenini zedeler. Çekingen, ürkek ve pasif bir kişilik yapısı oluşabilir.
Çocuk ailesini modeller. Kendisine kızıldığı için dayak yiyen çocuk, en ufak bir tartışmada kendisine veya çevresindeki diğer insanlara fiziksel şiddet uygulayabilir. Saldırganlığın temelindeki sebeplerden biri çocuklukta yaşanan fiziksel şiddettir. Çocuğunuza teşekkür etmeyi ihmal etmeyin. Çocuğun kendisine saygı duymasını sağlar. Mutlu olur, özgüveni gelişir, nezaketi öğrenmesine vesile olur. Tutarsızlıklara son verin. Çocuklar, ebeveynlerinin davranışlarını gözlemler ve kendilerine davranıldığı gibi davranır. Kendilerine verilen tepkileri zihinlerine yerleştirmeye çalışırlar. Aynı tepkiyi ne kadar sık görürlerse öğrenmeleri o denli hızlı olur. (Lütfen Benim İçin / Dan. Psk. Yasemin Yalçın Aktosun)
***
“Öğretmenler, ruhlar sanatkarıdır.’’ der Nurettin Topçu
Bir öğretmen için öğrencilerine “sizi seviyorum, size inanıyorum, size güveniyorum.” diyebilmek ruhların fatihi olabilmektir aynı zamanda. Unutmamalıyız ki bugün kalbine dokunduklarımız yarın gönüller inşa edecek olanlardır. Sanatkar öğretmenler öğrencilerini sürekli eleştirmezler, kendilerine benzemiyor diye onları ötekileştirmez, kapasite ile sınırlandırmazlar.
Öğretmenlik gül yetiştirme sanatıdır bir bakıma . Öğretmen olmak, okulu bir gül bahçesi gibi görmektir.
Öğretmenlik zor bir sanattır. Sabır ister, güç ister, heyecan ister. Güllerin kokusudur, rengidir ve kadife tenidir. Öğretmene güç veren, heyecan veren öğretmenlik mis gibi gül kokularıyla rengarenk güllerden beslenebilmektir aynı zamanda.
Selam olsun gül besleme sanatını hakkıyla icra edenler. Selam ve dua ile.
(İyi Dersler Öğretmenim / Mehmet Yılmaz)
Kaynakça:
1-Bostan / Şeyh Sadi Şirazlı
2- Çocuğum Nasıl Daha Zeki Olur / Süleyman Karacelil
3-Lütfen Benim İçin! / Dan.Psk.Yasemin Yalçın Aktosun
4-İyi Dersler Öğretmenim / Muhammet Yılmaz
