“VEFA APARTMANI” KİTABI ÜZERİNE
Ahmet Tevfik İleri?
…?
Daha önce hiç duymadınız mı bu ismi? Ben duymamıştım, bilmiyordum; yahut duyduysam bile önemsemişimdir.
Peki Necip Fazıl Kısakürek?...
Hatta kısaca “NFK” yazsam dahi bilirsiniz.
Öyleyse bilinenden bilinmeyene gidelim efendim.
Sanırım NFK’in “Zindandan Mehmed’e Mektup”unu da biliyorsunuzdur. İşte o şiiri biliyorsanız Ahmet Tevfik İleri’yi ismen olmasa da kısmen tanıyorsunuz demektir. Zira Tevfik İleri’nin ve hatta ailesinin son iki yılını anlatır bu şiir. Her ne kadar şair farkında olmasa da…
Bir de “Vefa Apartmanı” var ki… Ama apartman olan Vefa Apartmanı değil; kitap olan “Vefa Apartmanı”…
Sadık Yalsızuçanlar’ın kaleme aldığı “Vefa Apartmanı”, Profil Kitap tarafından basılmıştır. Toplam 278 sayfadan oluşan bu eser, “Önsöz” kısmının bulunmamasıyla da sabırsız okuyuculara göz kırpmaktadır.
Nedir bu kitabın derdi, iddiası, hikayesi…?
Hepimiz bu ülkenin üzerindeki bir lanet olan darbelere dair bir şeyler okumuş yahut izlemişizdir.
“Okumak, izlemek mi?! Biz koca bir darbeyi savdık efendi!” diye ünleyenleri duyar gibiyim.
Doğrudur efendim; biz darbeleri okuduk, belgesellerini izledik. Yetmedi; göğsümüzü siper edip engelledik.
Bu kitap da 27 Mayıs 1960’ta yapılan darbede zulüm gören bir adamın ve ailesinin yaşadıklarını anlatan hem edebi hem tarihi bir eserdir. Hem de birinci ağızdan…
Ulaştırma Bakanlığı, Bayındırlık Bakanlığı gibi çok büyük rantların döndüğü görevleri icra edip de bir evi dahi olmayan, Milli Eğitim Bakanlığı döneminde imam hatip okullarının açılmasına imkan tanıyan bir adamın mahzun hikayesidir bu eser. Çok sevdiği hanımına “Biz önce vatanımızı, sonra birbirimizi seveceğiz.” diyecek kadar hizmet aşığı bir insan…
Sahi! Ne buyurmuştu şair:
“Sağlığında nice ehl-i hünerin,
Bir tutam tuz bile yoktur aşına.
Öldürüp onu evvel açlıktan,
Sonra bir türbe dikerler başına.”
Kendi elleriyle katlettikleri ehl-i hünere, hizmet aşığı bir insana, değil türbe dikmek, tabutunu bayrağa sardılar diye sonrasında soruşturma açtılar. Bu ne nefrettir heyhat!
“Vefa Apartmanı” kitabı, roman tarzında yazılmış, Tevfik İleri gibi müthiş bir şahsiyetin son yıllarını gayet edebi bir dille anlatan bir eserdir.
Bir hocamız, tarihi anlamak için tarihi şahsiyetlerin biyografilerine ve insani yönlerine de mercek tutmak gerektiğini söylüyordu. Darbeleri daha iyi anlayabilmek için de böylesi hatıratları yazmaya, okumaya ve gündem haline getirmeye ihtiyacımız var, kanaatindeyim.
Sanırım böylesi hatıratların edebi bir dille yazılması elzemdir; zira kahramanın duyguları ancak bu şekilde okuyucuya hissettirilebilmektedir. Bahis olan eser de gayet edebi bir dille yazılmıştır. Lakin insanı hayallere daldıran bir tarzda bir eser değildir. Aksine yazar, tam dalıp başka bir şeyleri düşüneceğimizi sezdiği anda sahneyi değiştirir. Çok keskin sahne geçişleri vardır. Tam Cahide Hanım’ın anlattıklarına dalıp gidecekken, sahne değişir ve kendimizi bir toplu taşıma aracında buluruz. Cahide Hanım’ın evinden toplu taşımaya geçişi sağlayan bazen bir kısa cümle, bazen tek bir sözcük olabilir. O tek sözcüğü kaçırmamak için okur hep pürdikkat okumak zorundadır.
Daha fazla spoiler vermek istemem. Ancak şu kadarını söyleyebilirim ki; okuduğunuzda pişman olmayacağınız bir eserdir. Hem tarih hem edebiyat… Daha ne olsun?
