EĞİTİMLE DİRİLİŞ DERNEĞİ’NDEN “JÖN TÜRKLERİN SERÜVENİ” PANELİ

EĞİTİMLE DİRİLİŞ DERNEĞİ’NDEN “JÖN TÜRKLERİN SERÜVENİ” PANELİ

 Yöneticiliğini Cevdet Ballı’nın yaptığı, konuşmacı olarak Eğitimci Orhan Bilgin ve Eğitimci İsmail Öner’in katıldığı “Jön Türklerin Serüveni” paneli Biruni Kitap Kahve’de yapıldı.

İlk sözü alan panel yöneticisi Cevdet Ballı, panel çalışmalarının Eğitimle Diriliş Derneği’nin bir geleneği haline geldiğini ifade ederek sözlerine başladı. Panelin konu çerçevesi ve panelistler hakkında kısa bilgi vererek sözü panelistlere verdi.

İlk konuşmacı Orhan Bilgin, Jön Türk kelimesinin genç Türkler manasında kullanıldığını ifade ederek sözlerine başladı. Bilgin, konuşmasına şöyle devam etti:”1865 yılında İstanbul’da Yeni Osmanlılar Cemiyeti adı ile Sağır Ahmet oğlu Mehmet Bey başkanlığında bir dernek kuruldu. Kısa bir süre içinde dernek merkezi Paris’e taşınır. Cemiyetin fikir ve ideolojisi Şinasi tarafından belirlenir. Üyeleri arasında Batı hayranı olan Kayazade Reşad, Suphi Paşazade Ayetullah gibi isimlerin yanında Namık Kemal, Ali Suavi gibi entelektüel milliyetçiler de bulunmaktadır. Çok sayıda beyzade, paşazade, bürokrat çocukları, masonlar, Hristiyanlar, kısaca Osmanlı yönetimi ileri gelenlerinden ve yönetimden rahatsız olan birçok kişi bu çatı altına girdi. Ziya Paşa, Ebuzziya Tevfik, şehzade Murad ve Abdulhamid de bu cemiyete katılanlar arasındadır.

Bunların temel amacının Osmanlı İmparatorluğunun yüzyıllardır İslam temelli olarak meydana getirdiği medeniyetin bir yansıması olan yönetim şeklini değiştirip Batı tarzı bir yönetim oluşturmak olduğunu ifade eden Orhan Bilgin, Cemiyetin, Karborani ve Lehistan gizli derneğinden etkilendiğini ifade etti. “Karborani, Masonluktan etkilenerek Fransa ve İtalya’da kurulmuş gizli bir teşkilattır. 1914’te İtalya’da devlet üstü bir yapı haline gelmiştir.” Dedi.

Basını çok iyi kullandıklarını ifade eden Bilgin:” Cemiyetin oluşumu gizlidir. Gerçek hedefleri açıklanmamıştır. Basın yoluyla birçok dini ve etnik yapıdan oluşan Osmanlı Devleti’nde, hürriyet, bağımsızlık gibi düşünceler ile bu unsurları, gençleri, milliyetçileri devlete karşı kışkırtmak, nihayetinde yönetim tarzını değiştirmeyi hedeflemişlerdir.” Diyerek sözlerine son verdi.

Son panelist olarak söz alan İsmail Öner, her dönemin kendi şartları içerisinde değerlendirilmesi gerektiğini, aksi durumda objektif değerlendirmede bulunmanın zor olacağını söyledi. Dönemin şartlarına, esen rüzgârına bakıldığında bizden biri o dönemde yaşasa idi o dönemin rüzgârına kapılma ihtimalinin yüksek olduğunu ifade eden Öner, o dönem geniş bir aydın kesiminin bu ve benzeri yapılara destek vermelerinin O dönem yabancı sefirlerle bir kısım bürokratın hedeflerine ulaşmak için görüşmesi ile günümüz arasında ortak bazı noktalarının olduğunu ifade eden Öner şöyle devam etti:” Olayları kronolojik olarak anlatarak şu şunu yaptı, bu bunu yaptı demek bize bir yarar sağlamaz. Zamanı verimli kullanmak adına; İttihat ve Terakki’nin, art alanı ve etkinlik sahalarında neler olduğunu anlatacağım. Önce örnek birkaç olay ile dönemi ve yaklaşımları resmetmeye çalışacağım.”

Panelist Öner:” 1098 ile 1918 arasında Osmanlıya hükmeden İttihat ve Terakki’dir. Bir imparatorluk yıkılırken yaşanabilecek tüm kritik olaylar yaşanmıştır. Siyasi suikastlar, başbakan vurmalar, dağa çıkan paşalar, donanma kaçıran paşalar, Bab-ı Ali baskınları… Ve yönetimdeki her kişinin sırtını yabancı bir devlete dayaması.” diyerek sözlerini bitirdi.

Program soru-cevap faslı ile sona erdi.

 Haber: Medya Diriliş