Koronavirüs Hakkında Merak Edilen Sorulara Cevaplar

Koronavirüs Hakkında Merak Edilen Sorulara Cevaplar

Çin’in Wuhan kentinde Aralık 2019’da ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (COVID-19) Mart ayı ortalarına kadar 65’i aşkın ülkeye yayıldı. Pozitif vaka sayısı 93 bini geçerken, 3 bin 200’ü aşkın kişi koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti. Durumun ciddiyeti artarken herkesin merakı koronavirüs haberlerine yöneliyor, bu ortam da yalan yanlış bilgilerin yayılmasını kolaylaştırıyor. Hatta etrafta dolaşan pek çok yanlış bilgi sebebiyle, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bu duruma “infodemik” ismini vererek dikkat çekti. Bu sebeple koronavirüse ilişkin doğru bilgileri öğrenmek hayati önem taşıyor. Çünkü yanlış bilgiler de yerine göre hayatımızı virüsler gibi olumsuz etkiliyor…

Biz de bu konuda merak edilenleri ve doğru bilinen yanlışları yazarımız Dr. Selçuk Eskiçubuk ile konuştuk.

…

Merhaba hocam, hepimizin şahit olduğu üzere, koronavirüs hakkında hem bilgi eksikliği hem de yanlış bilgiler etrafta dolaşıyor. İlk olarak şunu sormak istiyorum:

S- Yeni koronavirüs bildiğimiz en tehlikeli virüs mü?

C- Öncelikle bu virüs yeni değil; koronavirüs, 2003 SARS ve 2012’de önce Ürdün sonra Suudi Arabistan’da görülen MERS vakalarına sebep olan virüstür. Koronavirüs tehlikeli bir hastalıktır ancak dünya üzerindeki en tehlikeli hastalıktır diyemeyiz.

S- Koronavirüsün tedavisi yok mu?

C- Covid-19 için henüz kesin bir tedavi yöntemi yok. Uzmanlar koronavirüs aşısının üretilebilmesinin bir yıldan fazla sürebileceğini açıkladı. 

Şu an korunmanın en iyi yolu, her soğuk algınlığı ve grip mevsiminde yapılacakları yapmaktır. Hasta olan herkesten en az 2 m uzakta durun. Ellerinizi en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkayın. Öksürürken, hapşırırken ağzınızı kapatın. Ellerinizi yıkamadan gözünüze, ağzınıza ve burnunuza dokunmayın. Dokunduğunuz eşyaları ve yüzeyleri dezenfekte edin. 

S- Koronavirüse yakalanan insanlar mutlaka ölürler mi?

C- Her koronavirüs hastası, hayatını kaybetmiyor. Bu oran, zannedildiği kadar yüksek değildir. Normal grip hastalığından ölen kişiler, koronavirüsten ölenlerden daha fazladır. Koronavirüs için ölüm oranı %2 civarında. Gerçi, binlerce insanın enfekte olduğu ve yetkililerin hala virüsü kontrol altına almakta zorlandığı düşünüldüğünde %2’lik ölüm oranı da endişe vericidir.

Koronavirüsün ölümcül seyrettiği kişiler genellikle bir hastalık nedeniyle bünyesi zayıf olanlar ve yaşlı hastalardır. Bu kişilerin, virüsten korunmaya daha fazla dikkat etmeleri gerekir.

Koronavirüse yakalananlar soğuk algınlığına benzer şekilde hafif ila orta derecede üst solunum yolu enfeksiyonu ile hastalanırlar. Belirtiler burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, baş ağrısı ve birkaç gün sürebilen ateş olarak görülür. Çoğu zaman bu belirtiler bizim için büyük bir nimet olan bağışıklık sistemi tarafından giderilir.

Bağışıklık sistemi zayıf olan yaşlılar ve çok genç olanlar için, virüsün pnömoni veya bronşit gibi çok daha ciddi bir solunum yolu hastalığına sebep olma riski vardır.

S- Koronavirüsten korunmak mümkünse bu konuda neler yapılabilir?

C- Evet gerekli tedbirleri aldığınız zaman korunabilmek mümkündür. Hastalığın başlıca bulaşma yolu, öksürük-aksırık esnasında ortama saçılan damlacıklarla olduğundan, bulaşmayı engellemek için solunum yolu enfeksiyonlarından korunma önlemlerine uyulması lazımdır.

S- Bunlar nedir, neler yapılabilir?

C- Öncelikle insandan-insana yakın temaslardan kaçınılmasıdır. Yani, hasta kişiye yaklaşık 2 metre mesafede bulunmak, öksürük-aksırık esnasında solunum yolu ile saçtığı damlacıklara maruz kalmak, öpmek, sarılmak gibi durumlar yakın temastır. Bu durumlarda virüs; yakındaki kişinin ağız, burun, göz mukozasına ulaşabilir.

İkinci olarak da el hijyeni, tüm hastalıklarda olduğu gibi koronavirüste de önemlidir. Eller yıkanamıyorsa kolonya vb dezenfektanlar tercih edilmelidir. Öksürürken veya hapşırırken, Peygamberimizin de sünneti olduğu üzere, ağzınızı ve burnunuzu dirseğinizle veya bir kâğıt mendille kapatın, ardından mendili kapalı bir çöpe atın ve mümkünse ellerinizi yıkayın. Soğuk algınlığı, ateş veya öksürük gibi grip semptomları olan kişilerle yakın temastan kaçının.

S- Koronavirüs’ten korunabilmek için özel maske ve kıyafetler giymek şart mı, bunlar olmazsa korunma olmaz mı?

C- Maske ve özel kıyafetler genellikle hastalığın kesin olarak görüldüğü alanlarda kullanılmaktadır. Bunun dışında günlük hayatta sağlıklı insanlar için bunlara gerek yoktur. Ancak yine de bulaşma riski varsa, önlem olarak kalabalık alanlarda maske kullanılabilir. Fakat maskeler genellikle tek kullanımlıktır. Maskeleri, koronavirüsü taşıyıcısı kişiler, başkalarının enfekte olmasını önlemek için giymelidir. Mecburi olarak maske takması gereken kişiler, sağlık çalışanları ve hasta insanlara bakım yapan kişilerdir.

S- Peki evde kendimizin hazırlayacağı kürler için ne dersiniz? Bu şekilde koronavirüsü tedavi edebilir veya önleyebilir miyiz?

C- Bu konuda da pek çok söylenti ortalıkta dolaşıyor. Şimdi sarımsak, su ya da C vitamini doğru oranlarda alındığında elbette sağlık için faydalıdır. Ancak, sosyal medyada yayıldığı gibi, her 15 dakikada bir su içmenin, sarımsak yemenin ya da C vitamini takviyesi, kolloidal gümüş ve steroidler almanın koronavirüsten koruması diye bir şey yok. Yani herhangi bir besin için koronavirüsten korur demek mümkün değildir. Yapılacak şey, genel olarak sağlıklı beslenerek bağışıklık sistemimizi güçlü tutmaktır.

S- Tüm vücuda susam yağı sürmenin veya alkol veya klor püskürtmenin virüsü öldüreceğini söyleyen paylaşımlar var…

C- Bu bilgiler de yanlış. Ağartıcı, etanol, perasetik asit ve kloroform da dahil olmak üzere yüzeylerdeki virüsü öldürebilecek bazı kimyasal dezenfektanlar vardır. Ancak bu maddeleri cildinize veya burnunuzun altına sürmek virüsleri öldürmez ve belki de sağlığınızı daha büyük bir riske atabilirsiniz. Ayrıca virüs vücudunuzdaysa bunların hiçbir faydası olmaz.

 S- Isı virüsü öldürür mü? Havalar ısındığında koronavirüs tehlikesi de geçecek mi?

C- Isının virüsü öldürdüğünü ve bu nedenle mevcut salgının ilkbaharda biteceği de bir söylenti. Sağlık uzmanları bunu bilmenin mümkün olmadığını söylüyor. Yine DSÖ’ye göre, el kurutma makineleri de koronavirüsü öldüremez.

S- Çocukların koronavirüse yakalanmadığı doğru mu?

C- Doğru değil. Her yaştan insan yeni koronavirüsü alabilir; ancak yaşlı insanlar ve önceden bazı rahatsızlıkları olan olan kişiler enfeksiyonlara karşı genelde daha savunmasız oluyorlar. Tespitlere göre, koronavirüs vakalarının pek çoğu yetişkinlerde görülmüş olsa da çocuklar da enfekte olmuştur.

S- Çin’den gelen malzemeler hakkında ne dersiniz? Bunları kullanmakta sakınca olur mu?

C- Koronavirüsün uzun süre yolda kalmış kuru ürünlerle taşınması mümkün değildir. Virüs bahsettiğimiz gibi, kişiden kişiye yakın temas halinde bulaşmaktadır.

S- Hocam, son olarak merak edilen bir konuyu daha sorayım. Koronavirüs’ün biyolojik silah olarak laboratuvarda üretildiği söylentileri hakkında ne diyorsunuz?

C- İnternette okunan her şeye inanmamak lazım. Koronavirüs salgını, yüksek riskli halk sağlığı krizine dönüştüğünde, bu virüsün biyolojik silah olarak üretildiği, bu yüzden Çin, İran ve İtalya gibi ülkelerde ölüm sayısının fazla olduğuna dair bir söylenti yayıldı. Bu iddialara göre, virüs doğal yollardan gelmedi, bir laboratuvarda üretildi…

Doğrulanmamış ve güvenilir delillerle desteklenmeyen söylentiler, zamanla daha da ayrıntılı hale geldi. Hatta bunun bir versiyonunda, bir Çin laboratuvarının üzerinde gizlice çalıştığı bir biyo-silahın sızmasından kaynaklandığı ileri sürüldü. Çin’de bazı milliyetçi gruplar da bir başka virüsün ABD’de ortaya çıktığını ve bu sezon gripten öldüğü düşünülen birçok ABD’linin aslında Covid-19 sebebiyle öldüğünü ortaya attı.Evet uzmanlar virüsün kaynağını hala bulmaya çalışıyorlar ve bulunamadıkça da sosyal medyada yeni söylentiler ortaya atılıyor.

Araştırmalar Covid-19’un muhtemelen yarasalardan kaynaklandığını ve 2003 SARS salgınına neden olan kuzeni gibi insanlara bulaşmadan önce bir aracı konağa aktarıldığını gösteriyor. 

S- Zafer okuyucuları adına verdiğiniz önemli bilgiler için çok teşekkür ediyoruz. Sağlığınıza duacıyız.

C- Ben teşekkür ederim. Rabimiz cümlemize bu gibi rahatsızlıklara karşı tedbir alabilmeyi ve uzak kalmayı nasip etsin.

Kaynak: zaferdergisi.com